Artykuły

O patronie

Kategoria: O szkole
13 luty 2014
Super User
Odsłony: 4311
  • Drukuj

Maria Skłodowska–Curie to fizyk i chemik. Dzięki ilościowemu podejściu do badań wraz z mężem Piotrem Curie odkryła dwa radioaktywne pierwiastki – polon i rad. Jako pierwsza stwierdziła, że prześwietlanie substancji radioaktywnych wywołuje reakcje chemiczne. Tak narodziła się chemiaradiacyjna. Maria Skłodowska–Curie jest również twórcą radiochemii oraz radiologii, której to poświęciła się przede wszystkim w latach 20 i 30 ubiegłego stulecia. Maria Skłodowska–Curie została dwukrotnie wyróżniona Nagrodą Nobla: w 1903 roku wraz z mężemi H.Becquerelem za odkrycie radioaktywności, a w 1911 z chemii (była wtedy profesorem na Sorbonie) za wkład w rozwój chemii poprzez odkrycie polonu i radu i badania nad chemią związków tych pierwiastków.

Dzieciństwo

Maria przyszła na świat 7 listopada 1867 roku w warszawie. Była najmłodszą pośród pięciorga dzieci Władysława i Bronisławy, Zofii, Józefa, Bronisławy, Heleny i właśnie Marii. Jej dzieciństwo zostało naznaczone śmiercią jednej z sióstr, Zofiii matki. Wydarzenia te bardzo Marię zmieniły, były najprawdopodobniej przyczyną porzucenia katolicyzmu. Władysław i Bronisława wychowywali swoje dzieci na patriotów. Już w dzieciństwie Maria wykazywała się wspaniałą pamięcią i koncentracją,   błyskawicznym   myśleniem   oraz   nadzwyczajna pracowitością. Zdarzało się,że odmawiała jedzenia i snu,byle tylko nie przerywać nauki.

Edukacja

W wieku 16 lat Skłodowska ukończyła naukę w gimnazjum dla dziewcząt, zdobywając złoty medal za najlepsze wyniki w nauce. W wieku 17 lat zdecydowała się rozpocząć pracę zarobkową, a większość środków finansowych przekazywała swojej siostrze Bronisławie, która studiowała medycynę w Petersburgu. W zamian za to Bronisława obiecała swoje wsparcie, gdy przyjdzie czas na studia Marii. Obietnica ta została dotrzymana, obie siostry przez całe życie niestrudzenie pracowały i okazywały wzajemne poświęcenie.

Pierwsza praca

Po dwóch latach udzielania korepetycji dzieciom z bogatych rodzin, Maria doszła do wniosku, że nie oszczędza pieniędzy efektywnie. Przez kolejne trzy lata pracowała jako dobrze opłacana guwernantka. Została zatrudniona przez właściciela fabryki cukru buraczanego, aby kształcić jego dzieci. Maria w wolnym czasie uczyła dzieci polskich robotników, mimo że w ten sposób ogromnie narażała się władzom rosyjskim. Pozostałą część wolnego czasu poświęcała na czytanie książek z wielu dziedzin nauki. Równolegle z chemia i fizyką zajmowała się socjologią i literaturą. Kiedy okazało się, że bliższe jej są przedmioty ścisłe, zaczęła pobierać lekcje chemii od jednego z chemików zatrudnionych w fabryce.

Małżeństwo

W 1891 roku Maria udała się do Paryża, gdzie na Sorbonie miała możliwość uczęszczania na wykłady Paula Appella, Gabriela Lippmanna i Edmoonda Bouty’ego. Tam właśnie poznała znanych fizyków – Jeana Perrina, Charlesa Mauraina czy Aime Cottona. Skłodowska za dnia studiowała, a wieczorami udzielała korepetycji, z trudem zarabiając na utrzymanie. Dwa lata po przyjeździe do Francji Maria otrzymała licencjat z fizyki, rozpoczynając jednocześnie pracę w przemysłowym laboratorium zakładów Lippmanna. W 1894 roku otrzymała drugi licencjat, tym razem z matematyki. Wiosną tego samego roku poznała Piotra Curie, doktoranta w laboratorium Becquerela. W 1895 roku Maria i Piotr byli już małżeństwem. Pracując w laboratorium, nie mieli dla siebie zbyt wiele czasu, dlatego też starali się dzielić wspólne pasje – długie wycieczki rowerowe i zagraniczne wyjazdy. Dzięki małżeństwu z Piotrem Maria zyskała nie tylko miłość, ale również partnera i wspaniałego współpracownika. Doczekali się wspólnie dwóch córek.

Badania nad radioaktywnością

W grudniu 1895 roku niemiecki fizyk, Wilhelm Roentgen odkrył promieniowanie, które jest w stanie przeniknąć, m.in. przez grubą warstwę drewna czy ludzkie ciało. Kilka miesięcy później, Francuz Henri Becquerel zauważył, że minerały zawierające uran również emitują pewne promieniowanie. Maria Skłodowska – Curie zdecydowała się przyjrzeć bliżej promieniowaniu uranu. Zaczęła od zbadania różnych związków chemicznych zawierających uran. Udało jej się zauważyć, że natężenie promieniowania zależy tylko od ilości uranu w danym związku i nie ma nic wspólnego z takimi właściwościami fizycznymi jak gęstość, stan skupienia czy wilgotność. Zaobserwowała też, że związki zawierające inny rzadki pierwiastek, tor, również emitowały promieniowanie. Pragnąć opisać zachowanie tych pierwiastków, Skłodowska–Curie stworzyła pojęcie radioaktywności.

Odkrycie polonu i radu

Stosunkowo dużo czasu w laboratorium Maria poświęcała badaniu blendy uranowej. Już w kwietniu 1898 roku doszła do wniosku, że ten złożony związek chemiczny musi zawierać śladowe ilości pierwiastka bardziej radioaktywnego niż uran.Wobec tego odkrycia, Piotr i Maria zdecydowali się trzy miesiące później na wspólną publikacje artykułu, w którym ogłosili odkrycie nowego pierwiastka chemicznego. Oddając hołd ojczyźnie Marii zdecydowali się nazwać go polonem. 26 grudnia tego samego roku małżeństwo Curie ogłosiło istnienie kolejnego bardzo radioaktywnego pierwiastka nazwanego ze względu na swoje właściwości radem. Po przerobieniu około tony blendy uranowej udało im się wyizolować jedną dziesiątą grama chlorkuradu. Ostatecznie, do roku 1910 Marii udało się otrzymać czysty pierwiastek chemiczny–rad. Maria zdecydowała się nie opatentować procesu izolacji radu, dzięki czemu społeczność naukowa mogła korzystać z jej odkrycia bez ograniczeń. Niestety ani Maria, ani Piotr Curie, nie zdawali sobie sprawy z niezwykle destrukcyjnego wpływu promieniowania radioaktywnego na człowieka. Za badania prowadzone w nieodpowiednich warunkach przyszło im zapłacić dużą cenę.

Kariera naukowa